Türk Üniversiteler Birliği – Eğitimde Turan

Türk Devletleri Teşkilatı, eski adıyla Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi – Türk Konseyi, Türk Devletleri arasında kapsamlı işbirliğini teşvik etmek amacı ile uluslararası bir örgüt olarak 2009 yılında kuruldu. Teşkilatın kurucu üyeleri Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye’ dir. Ekim 2019’ da Bakü’ de gerçekleştirilen 7. Zirve sırasında Özbekistan Teşkilata tam üye olarak katıldı. Macaristan ise Eylül 2018’de Kırgızistan’ın Cholpon-Ata şehrinde düzenlenen 6. Zirve sırasında, Türkmenistan Kasım 2021’ de İstanbul’ da düzenlenen 8. Zirvede, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Semerkant’ ta düzenlenen 9. Zirvede ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 2023 yılında Astana’ da düzenlenen 10. Zirve sırasında Teşkilat nezdinde gözlemci statüsü kazandı.

Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında yürütülecek işbirliği faaliyetlerini barış ve güvenliğin korunması ile iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesine ilişkin uluslararası normlar oluşturmaktadır. Üye ülkeler demokrasi, insan haklarına saygı, hukukun üstünlüğü ve iyi yönetişim gibi temel ilkelere bağlılıklarını ifade etmektedir. Ortak tarih, kültür, kimlik ve Türk dili konuşan halkların dil birliğinden kaynaklanan özel dayanışma temelinde teşkilat kapsamında işbirliği gelişmektedir. Bu anlamda nitelikli insan gücü yetiştiren birinci derecedeki üniversiteler Türk Devletleri Teşkilatı için önem arz etmektedir. Akademik düzeyde Türk Devletleri arasında kurulan ilişkiler zaman içerisinde siyasi, kültürel, ekonomik ve daha birçok alanı kapsayacak nitelikleri beraberinde getirmektedir. Türk Devletleri arasında bu sebeplerden ötürü Türk Üniversiteler Birliği ayrı bir yere sahiptir.

Türk Üniversiteler Birliği; 10 Ağustos 2012 tarihinde Çolpon-Ata’ da yapılan Türk Keneşi Eğitim Bakanları Toplantısı ve 23 Ağustos 2012 tarihinde Bişkek’ te gerçekleştirilen Türk Keneşi İkinci Zirvesi’ nde alınan kararlar sonucunda şekillenmiştir. Nihayetinde 28-29 Mart 2013 tarihleri arasında İstanbul’ da yapılan Türk Keneşi Türk Üniversiteler Birliği Hazırlık toplantısında alınan kararlar ile yönergesi hazırlanarak kuruluşu gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda üye üniversitelerdeki programların uyumlu hale getirilmesinden öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının uygulamaya konulmasına kadar Türk Üniversiteler Birliği pek çok amaca sahiptir. Türk Üniversiteler Birliği ile ortak tarih, kültür, dil mirasından yola çıkarak yüksek öğretim kurumları arasında işbirliği sağlanması, çağdaş, bilimsel düzeye uygun eğitim standartlarının uygulanması suretiyle; ortak kimlik bilinci yüksek nesiller yetiştirilmesi hedeflenmektedir.

Bugün Osmaniye Korkut Ata Üniversitesinde öğrenim görmekte olan öğrenci diğer dönem Macaristan Szeged Üniversitesinde, Nazarbayev Üniversitesinde öğrenim görmekte olan öğrenci Uluslararası Kırgızistan Üniversitesinde öğrenim görebilmektedir. Bunu sağlamada Orhun Değişim Programı kurulmuş ve Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde birçok üniversite programa dahil olmuştur.

Eğitim alanında bu çok önemli gelişmeler yüksek öğretim düzeyinde hızla gelişmekte, gelecek nesillere Turan yolunu açmaktadır.

Kaynaklar:

https://turkichstates.org/tr

http://turkunib.org/tr

Mert, O. (2015). Türk Konseyi (Keneşi) Türk Üniversiteler Birliği ve Türk Üniversiteler Birliği I. Genel Kurulu. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 53, Erzurum, 273 – 290.